یکی از مواردی که در نشاکاری به ویژه در نشاکاری مکانیزه و برای کشت در سطح وسیع مزارع ضرورت دارد، «مقاوم سازی» نشا است. تیداپارس تولید کننده تجهیزات بانک نشا و ماشین نشاکار مزرعه، برای دستیابی کشاورز به عملکرد حداکثری محصول و بیشترین میزان سود در تولید، در این مقاله شما را با مقاوم سازی نشا و چگونگی آن آشنا می نماید.
1. دوره مقاوم سازی نشا “hardening-off” چیست؟
مقاوم سازی نشا در واقع آماده ساختن و انتقال تدریجی از گلخانه به شرایط مزرعه ای است. اصطلاح مقاوم سازی یا خوگیری به هر عملیاتی گفته می شود که سبب مقاوم ساختن و استحکام بافت های نشا می گردد. دوره مقاوم سازی ممکن است از 3 تا 30 روز به طول انجامد.
2. مقاوم سازی نشا چه اثراتی دارد؟
نشا در اثر مقاوم سازی می تواند تنش ها یا شرایط نامطلوب محيطی را در مزرعه بهتر تحمل کند. این شرایط عبارتند از:
- دمای محیطی پایین یا بالا
- بادهای خشک و صدمات ناشی از آن
- ضربات مکانیکی حاصل از ذرات خاك و ماسه همراه باد
- آسیب های حشرات
نشاهایی که روند مقاوم سازی را به درستی گذرانده اند، ریشه های جدید را سریعتر و با کیفیت بهتر ایجاد می کنند. مقاوم سازی برای گياهانی که ابتدا در بستر پرورش داده شده و سپس در مزرعه کاشته می شوند، اهمیت بسزایی دارد.
3. تنظیمات فیزیولوژیکی که گیاه در فرآیند مقاوم سازی انجام می دهد:
چون نهال ها در معرض افزایش جریان هوا و نوسان بیشتر دما قرار می گیرند، سلول های گیاه “سفت می شوند”، ساقه ها ضخیم شده و تقویت می گردند و به این ترتیب نشا برای شرایط مزرعه آماده می شود. مقاوم سازی باعث کاهش ميزان آبداری گياه، بسته شدن روزنه ها، کاهش ميزان تعرق و تغيير تعادل هورمونی می شود. این موارد باعث می شوند سرعت رشد کاهش یابد.
4. روند مقاوم سازی نشا
الف) بسته به شرایط محیطی، دوره مقاوم سازی در شرایط آب و هوایی معتدل می تواند با بیرون بردن نشاها از گلخانه به محیط بیرون، ابتدا برای چند ساعت در طول روز و سپس برای چند شب طی چندین شبانه روز انجام شود. مدت زمانی که نهال ها در محیط بیرون می مانند به تدریج در طی یک یا چند هفته افزایش می یابد. در آب و هوای معتدل، ممکن است 3 تا 4 روز برای یک دوره مقاوم سازی کافی باشد.
ب) نمونه هایی از چگونگی انتقال نشا در پروسه مقاوم سازی:
1- انتقال نشاها از یک گلخانه کاملاً پوشیده و محصور، به یک گلخانه حلقوی با انتهای باز و سپس کاشت در مزرعه.
2- انتقال نشا از یک گلخانه محصور، به میز یا شاسی زیر پوشش (مانند سایه بان پارچه ای، پلاستیکی، یا پوشش ردیفی) و سپس کاشت در مزرعه. پوشش شاسی باید در در طول روز کشیده شود تا نشاها از نور مستقیم خورشید در امان باشند و به هنگام شب که دما پایین تر است پوشش کنار رود.
5. روش های معمول مقاوم سازی گياهان عبارت است از:
- قرار دادن در معرض دمای بسيار پایين تر از درجه حرارت مناسب رشد
- کاهش آبياری و اجازه به خشک شدن بستر گياهان
- ترکيبی از این دو
- کاهش رطوبت نسبی موجود در هوای محل توليد نشا
درانتها لازم به ذکر است که بر اساس نوع و گونه گياهی، باید به ميزان و نحوه مقاوم سازی نشا توجه شود. مقاوم سازی بيش از حد، باعث از بين رفتن ذخایر انرژی گياه می شود. همچنین ميزان مقاوم سازی باید متناسب با وضعيت مزرعه و شرایط محيطی باشد. چنانچه شرایط محیطی مزرعه برای نشاکاری مناسب باشد، نياز به مقاوم سازی کمتر خواهد بود.
نوشته شده توسط واحد تحقیق و توسعه گروه صنعتی تیداپارس
Tell: 09904823436-39
