سیدر مدت هاست که از حالت سوزنی و ردیفی خارج شده و به نمونه های فعلی سیدر تسمه ای (نقاله) و سیدر زنجیری رسیده است. متاسفانه در بازار فعلی به دلیل ارزانی، نقصان تجربه و آگاهی، انتخاب مدل بذرکار سینی نشا به سمت مدل تسمه ای یا نقاله ای و یا به اصطلاح عامیانه آن سیدر تسمه ای گرایش یافته است. در حال حاضر انتخاب گلخانه داران میان دو مدل سیدر زنجیری و سیدر تسمه ای می باشد.
الف: بذرکار زنجیری دقیق:
پس از محاسبات فنی بسیار و بررسی متعدد موارد طراحی و برنامه نویسی برای دست یابی به نهایت دقت کشت، بهترین روش انتقال سینی در دستگاه “استفاده از زنجیر” انتخاب شد. در سیدر تیداپارس “مسیر انتقال سینی روی زنجیر” مورد تایید و به مرحله استاندارد خود رسیده است. توضیح آنکه در سیدر زنجیری-درامی سرعت و دقت بسیار بالاتر از سیستم های سوزنی و تسمه ای می باشد. در واقع زنجیر با درام حفره زن و درام بذرکار هم گام می باشد و این توضیح شاخصی از عملکرد plc در دستگاه است.
سنسور سیدر خوب است یا خیر؟
در ساختار سیدر چه سیدر زنجیری و چه سیدر تسمه ای در حقیقت به دلیل اهمیت دقت در انتقال، زمان رسیدن سینی به واحد ایجاد حفره و درام بذرکار باید به درستی و مطابق با برنامه نویسی دستگاه انجام شود. در این صورت نیازی به وجود سنسور برای عمکلرد هیچکدام از واحدهای کشت، یعنی درام ایجاد حفره و درام بذرکار نیست. علاوه بر هزینه مازاد و بیهوده ای که صرف خرید سنسور خواهد شد یک نیروی انسانی به صورت مادام در طول 8 ساعت کاری باید مراقب و هوشیار برای کار کردن و از کار افتادن هر کدام از سنسورها باشد. از طرفی به جهت اتمسفر گلخانه با رطوبت نسبی و دمای بالا و نهایتا تبخیر و تعرق حاکم در گلخانه، کارشناس فنی دستگاه باید مادامی که دستگاه روشن و فعال است آن را خاموش و سنسورهای از کار افتاده را مرتب تعویض و نوار نقاله را تنظیم کند. مگرنه همه تنظیمات دستگاه بارها و بارها مختل خواهد شد!!
ب: بذرکار نوار نقاله ای- بذرکار تسمه ای
در سیدر تسمه ای-نوار نقاله ای تعریفی از گام سینی در انتقال سینی ها به واحد حفره زن و بذرکار وجود ندارد. بنابراین نباید انتظار داشت که plc به خوبی عمل کند. و این یعنی همه عملیات ها شامل حرکت و انتقال سینی روی نوار نقاله و سپس ایجاد حفره و بذرکاری فقط و فقط تحت فرمان سنسورها قابل اجرا خواهند بود. از طرفی وجود سنسور برای انتقال، ایجاد حفره و کشت بذر در ارتفاع و مرکز مشخص شده غیر قابل اطمینان و به طور کلی ریسک بالایی برای نکاشت، چندکاشت و کاشت پراکنده بذر درون حفره ها دارد.
بذرکار تسمه ای گلخانه Plc ندارد؟
برنامه ریزی و plc روی نوارنقاله های پلاستیکی سیدر تسمه ای غیر قابل درک است و درنتیجه فاصله سینی ها به وضوح مشخص نخواهد بود، در نتیجه هیچ کدام از سینی ها با زمان بندی مشخص طبق برنامه ریزی برای رسیدن به درام ایجاد حفره و کشت دقیق بذر درون حفره ها همراه نخواهند شد. اما آیا کشت بذر بدون دقت؟ کشت بذر چندتایی؟ عدم کشت در حفره سینی؟
چرا در سیدر تسمه ای کشت دقیق نیست؟
علاوه بر همه ی مواردی که نام برده شد، هنگام پر شدن سینی نشا از بستر کشت در قسمت خاک پرکن دستگاه، مقداری از این مواد روی نوار نقاله ریخته می شود که تا پایان مسیر همراه خواهد بود. اندکی از این مواد حتی درون شفت ها نفوذ کرده و در مدت زمان کوتاهی دستگاه به اصطلاح گیرپاژ می کند.
بذرکار تسمه ای برای تولید نشا:
دمای گلخانه محصولات از جنس پلاستیک به خصوص سیدر تسمه ای را تحت تاثیر قرار می دهد. مورد مهم دیگر، ترکیب بذرهای اضافه روی نقاله با بستر کشت ریخته شده از قبل، موجب اتلاف بذر زیادی خواهد شد که این مساله حضور دائمی یک کارشناس فنی برای اصلاحات مکرر عملکرد دستگاه را ضروری می نماید. توصیه ما به گلخانه دارانی که بذرکار تسمه ای-نقاله ای را انتخاب می کنند:
توصیه ما به شما برای انتخاب دستگاه هایی که با نوار نقاله طراحی می شوند یک کارشناس فنی حرفه ای و مجرب تمام وقت برای تنظیمات نوار نقاله و یک نیروی کارگری برای پاک کردن دائم سنسورها و جعبه های پر از سنسور برای تعویض می باشد مگرنه خط تولید متوقف خواهد شد.
بذرکار زنجیری حرفه ای تر از بذرکار تسمه ای:
زمانی که صحبت از plc باشد دیگر تعاریفی از جمله سنسور، نگرانی برای گرما و سرمای گلخانه و احتمال بسیار بالاتر نکاشت و چند کاشت معنی نخواهد داشت. حال آنکه تنظیم دقیق ارتفاع حفره برای کشت بذر، کشت دقیق بذر در وسط حفره، تنظیم سقوط بذر درون حفره، تنظیمات فشار تک کن های بذر، سیستم بک واش برای عدم گرفتگی منافذ بذری و قرار دادن سینی های نشا در موقعیت های مناسب واحد بذرکاری همه تحت تاثیر مستقیم انتقال سینی توسط زنجیر است.
نتیجه گیری:
دقت، سرعت و عملکرد در دستگاه بذرکار وابسته به عوامل متعددی می باشد. در یک براورد کلی و مقایسه واقعی، از گلخانه دارانی که برای انتقال سینی از بذرکار های نوع تسمه ای و زنجیری استفاده می کردند بیش از 90 درصد به انتخاب سیستم انتقال زنجیری سیدر رای مثبت دادند.
نویسنده:
فائقه اصانلو
09904823436
09103218554
