نشا چیست؟ راهنمای کامل کشت نشایی در گلخانه و مزرعه

–

 

نشا گیاهچه‌ای جوان و چندبرگی است که از بذر رشد کرده و پس از طی بخشی از دوره رشد در محیط کنترل‌شده، آماده انتقال به زمین اصلی کشت می‌شود. استفاده از نشا به‌جای بذر مستقیم، یکی از روش‌های پیشرفته کشاورزی است که در سال‌های اخیر نقش مهمی در بهینه‌سازی زمان، هزینه و بهره‌وری در کشت صیفی‌جات و محصولات زراعی ایفا کرده است.

✅ تعریف نشا به زبان ساده

نشا (Seedling) در واقع مرحله‌ای از رشد گیاه است که بذر در محیطی مانند گلخانه یا خزانه کاشته شده و پس از سبز شدن، به‌صورت یک گیاهچه سالم، قوی و آماده برای انتقال به زمین اصلی درمی‌آید.

در این مرحله، گیاهچه دارای چند برگ حقیقی، ریشه‌های سالم و قابلیت سازگاری با شرایط جدید محیطی است.

 

 

🌿 مزایای کشت نشایی

مزیت	توضیح
کاهش زمان رشد در مزرعه	چون بخشی از رشد در خزانه یا گلخانه انجام شده، گیاه سریع‌تر به بلوغ می‌رسد
صرفه‌جویی در مصرف بذر	درصد جوانه‌زنی بالاتر باعث کاهش هدررفت بذر می‌شود
کاهش مصرف آب و سموم	کنترل آفات و بیماری‌ها در خزانه راحت‌تر و دقیق‌تر است
پیش‌رس کردن محصول	امکان تولید محصول زودرس و ورود سریع‌تر به بازار
افزایش تراکم و یکنواختی کشت	با استفاده از نشاکار، می‌توان فاصله کاشت را دقیق کنترل کرد

 

🌱 چگونه نشا تولید می‌شود؟

نشاها معمولاً در خزانه، شاسی، گلخانه یا تونل‌های پلاستیکی پرورش داده می‌شوند. بذر در محیط کنترل‌شده کاشته شده و پس از چند هفته، به گیاهچه‌ای مقاوم و آماده تبدیل می‌شود.

در روش مدرن، پرورش نشا با استفاده از سینی‌های مخصوص، بستر کشت غنی، نور مناسب و آبیاری دقیق انجام می‌شود. دستگاه‌هایی مانند سیدر درامی به‌صورت مکانیزه بذر را در هر سلول سینی با دقت بالا می‌کارند.

 

محل پرورش نشا

نشاها را می توان بسته به موقعیت آب و هوایی در شاسی، گلخانه، تونل های پلاستیکی و یا در خزانه هوای آزاد پرورش داد. در حالت سنتی، خزانه در فضای باز قرار دارد و یا در شاسی (سینی های بدون حفره و یک تکه) پرورش داده می شود. در حالت مدرن، در گلخانه های حرفه ای و مکانیزه و یا در گلخانه هایی به شکل تونل های پلاستیکی . . . نشا پرورش داده می شود.

بذر پس از طی دوره رشد خود و تبدیل شدن به “نشا”، آماده انتقال به محیط کشت اصلی است. رشد نشا تا زمان انتقال، در محیط محصور (گلخانه) و با حفظ شرایط مساعد محیطی انجام می شود. نشای آماده شده، قبل از انتقال به گلخانه یا زمین زراعی، مدتی لازم است در محلی با شرایط نزدیک به محیط نهایی تطبیق یابد. نشاها نسبت به بذر تنفس شدیدتری دارند. از این رو باید تا قبل از کاشت در جای پر نور، خنک و مرطوب نگهداری شوند.

در این مورد اطلاعات تکمیلی را در مقاله دیگری تحت عنوان “دوره «مقاوم سازی» قبل از نشاکاری چیست و دلایل اهمیت آن کدامند؟“ مشاهده نمایید. این مقاله توسط واحد تحقیق و توسعه تیداپارس نگاشته شده و برای استفاده در دسترس بازدیدکنندگان عزیز قرار گرفته است.

 

 

🔧 تجهیزات موردنیاز برای تولید نشا

برای تولید مکانیزه نشا، استفاده از ماشین‌آلات و تجهیزات مدرن ضروری است. شرکت تیداپارس تولیدکننده تخصصی ماشین‌آلات گلخانه‌ای، تجهیزاتی را برای کشت نشایی طراحی کرده که شامل موارد زیر است:

🟢 بذرکار سینی نشا (Seedling Machine)

کاشت یکنواخت بذر در انواع سینی‌های پلی‌استایرن و یونولیتی

طراحی دقیق برای جلوگیری از نکاشت یا کاشت چند بذر در یک سلول

کاهش نیروی انسانی و افزایش سرعت تولید نشا

برای کاشت بذر جهت پرورش نشا، می توان بذر را بصورت دستی در سینی ها یا زمین خزانه کشت کرد. و یا می توان بصورت مکانیزه توسط ماشین بذرکار را انجام داد. کشت بذر توسط ماشین به وسیله بذرکار سینی نشا (سیدر) انجام می شود. سیدر ماشینی برای کشت مکانیزه بذر است که انواع مختلفی دارد. از جمله معروف ترین و رایج ترین سیدرها امروزه، سیدر درامی می باشد. سیدر تولید شده توسط تیداپارس نیز از نوع درامی یا روتاری می باشد.

در اين قسمت فيلمی كوتاه از نحوه کارکرد واحد بذرکار سینی نشا تیداپارس را نمایش می دهیم. در این فیلم مشاهده می نمایید که در سینی های پلی استایرن که از بستر کشت پر شده اند، ابتدا توسط درام مخصوص حفره ایجاد شده و سپس توسط درام بذرکار، بذور به دقت و بصورت تکی کشت می شوند.

در سیدر تیداپارس طراحی و مکانیزم ها به صورتی لحاظ شده که کشت بذر با سرعت و دقت بسیار بالایی صورت پذیرد. در این فیلم مشاهده می نمایید که بذور بصورت تک کاشت و در هر سلول سینی یک بذر کشت می شود. همچنین دقت کشت بسیار بالا بوده و نکاشت مشاهده نمی شود. 

 

 

🟢 ماشین نشاکار مزرعه

کاشت سریع و دقیق نشاها به زمین اصلی

امکان نشاکاری در فواصل دقیق و خطوط منظم

کاهش هزینه‌های کارگری

عدم نیاز به عملیات اضافه در مرحله داشت، مثل تنک کردن و واکاری

🎥 ویدیوهای عملکرد این دستگاه‌ها در صفحات محصولات سایت تیداپارس قرار دارد.

 

 

🧪 سینی نشا چیست و چه مزایایی دارد؟

سینی نشا ظرفی پلاستیکی با سلول‌های منظم است که بذرها به‌صورت مجزا در آن کاشته می‌شوند. هر سلول یک فضای اختصاصی برای رشد یک نشا فراهم می‌کند. مزایای استفاده از سینی نشا:

کاهش رقابت بین بذرها

رشد یکنواخت نشاها

حمل‌ونقل آسان به زمین

کاهش بیماری‌ها و آفات

امکان استفاده چندباره (در صورت ضدعفونی مناسب)

 

🌾 نشاکاری در محصولات زراعی (مثل کلزا)

در محصولات استراتژیکی مثل کلزا، استفاده از کشت نشایی باعث عبور از چالش‌هایی مانند یخبندان‌های پاییزی و افزایش درصد سبز شدن می‌شود. طبق تجربیات کشاورزان پیشرو، کشت نشایی کلزا می‌تواند تا ۲۵٪ عملکرد را افزایش دهد.