سازه گلخانه
مروری بر سازه گلخانه و انواع گلخانه در ایران
در دنیا کشت در گلخانه ها و انتقال کشت از فضای باز به محیط های بسته و تحت کنترل به نام گلخانه با سرعت بالایی رو به انجام است. احداث و افزایش سطح واحدهای گلخانه ای رونق بالایی داشته و کشورهای مختلف تلاش در برداشت بالاتر و افزایش تولید از این شیوه کشت دارند.
زمین های قابل کشت محدود هستند و در گذر زمان نیز به دلیل کاربری های نامناسب و شرایط جوی و محیطی، بسیاری از زمین های قابل کشت و حاصل خیز، از دست رفته، دچار فرسایش شده و یا آلوده به انواع عوامل بیماری شده اند. از سویی کشت فضای باز مشکلات بسیاری دارد که در مقالات مختلف به آن پرداخته ایم.
از همین روی گلخانه ها شکل گرفته و مرتبا رو به توسعه و گسترش هستند. چرا که بسیاری عوامل در فضای بسته گلخانه تحت کنترل بوده و کشاورزان نقش بسزایی در موفقیت و عدم موفقیت نهایی دارند. در ایران نیز چندسالی است که احداث و کشت در گلخانه آغاز شده و به تدریج سطح زیر کشت گلخانه ای در حال افزایش است.
–
در کشور ما نیز احداث گلخانه ها بابت افزایش سطح زیر کشت و افزایش تولیدات گیاهان زینتی، سبزی و صیفی جات، گل در انواع گل شاخه بریده و گل گلدانی، میوه در انواع درختی و بوته ای و . . . بسیار رواج داشته و به اشتغال زایی نیز کمک بزرگی کرده است. خصوصا باید به این مساله توجه داشت که ایران آب و هوای بسیار مناسب و چهار فصل دارد، چنین شرایط محیطی و منطقه ای و ارتباطات زمینی، دریایی و هوایی کمک شایانی به انتقال تولیدات و صادرات محصولات کشاورزی ما خواهد نمود.
اولین گلخانه در ایران در استان اصفهان به وجود آمده است که سازه چوبی داشته است. پس از آن در سراسر کشور و متناسب با شرایط آب و هوایی هر منطقه، احداث گلخانه ها با سازه های مختلف آغاز شده و شروع به کشت نمودند. در گلخانه های ما امروزه تولیدات
مختلفی صورت می گیرد از جمله : پرورش خیار، گوجه، فلفل دلمه ای رنگی، توت فرنگی، گل های زینتی و آپارتمانی با ارزش تجاری بالا.
چه نوع محصولاتی را می‌توان در گلخانه پرورش داد ؟
گلخانه‌ها به عنوان محیطی مناسب برای رشد و پرورش محصولات کشاورزی به صورت بیولوژیکی شناخته شده‌اند. انواع محصولاتی که می‌توان در گلخانه پرورش داد عبارتند از سبزیجات، صیفی‌جات، میوه‌های گرمسیری، گل‌ها و گیاهان زینتی، قارچ و حتی برخی از گیاهان دارویی. انتخاب محصولات مناسب برای پرورش در گلخانه باید با توجه به شرایط جوی و بازار فروش در نظر گرفته شود.
–
–
–
گلخانه ها از این حیث جایگاه ویژه ای دارند: علاوه بر اینکه پاسخگوی نیاز داخل استان و استان های همجوار می باشند، منجر به صادرات و رونق در این در بخش نیز خواهند شد.
در محیط های گلخانه ای عوامل محیطی به حد زیادی تحت کنترل است و همین مساله موجی می شود به طور کامل فراخور شرایط گیاه مورد نظر پارامترهایی همچون آبیاری، میزان دما، رطوبت محیطی، میزان نور مورد نیاز گیاه قابلیت تنظیم داشته باشند.
هدف از احداث گلخانه ها کشت های متراکم، پرورش گیاهان خاص زینتی و آپارتمانی و یا محصولاتی است که در فصول خاصی در مزراع قابل کشت هستند. احداث و کشت در گلخانه علاوه بر نیاز به دانش خوب و تجربه در رابطه با نحوه پرورش هر گیاه، به تجهیزات گلخانه ای نیز احتیاج دارد تا بهترین نتیجه حاصل شود و موجب تولید با کیفیت گردد.
–
–
انواع کاربری گلخانه ها:
1. هدف کاری هر گلخانه باید مشخص باشد که چه نوع محصولی قرار است در آن پرورش یابد:
• تولید سبزی و صیفی که شامل محصولاتی نظیر: بادمجان، گوجه فرنگی، گوجه های مینیاتوری، توت فرنگی، فلفل های دلمه ای در رنگ های قرمز و زرد، طالبی، سبزیجاتی مثل ریحان، شاهی، ترب و ….
• تولیدات گل و گیاه زینتی از جمله مهم ترین آنها گل های شاخه بریده ی رز، گلایل، داودی، ژربرا می باشد و همچنین تولید گیاهان گلدانی آپارتمانی که این روزها متقاضی بسیاری پیدا کرده است و پرورش آنها سود بالایی به سبب بازار پر رونق و پر مشتری خواهد داشت.
• سالن های گلخانه ای تولید قارچ در مدل های صدفی و دکمه ای
2. نوع سازه ای که در ساخت گلخانه ها استفاده می شود نیز دارای انواع مختلفی است:
• سازه ی فلزی و مدرن
اسکلت اصلی این گلخانه ها ازجنس فلز می باشد که با پلاستیک های مقاوم در برابر اشعه ماورا بنفش پوشیده می شود. در این گلخانه ها سیستم تهویه مناسب و گرمایش و خنک کننده نصب می شود.نصب و احداث گلخانه ی فلزی به این صورت است که میله های اصلی سازه با استفاده از پیج و مهره و یا جوش متصل می گردند تا سازه ای مقاوم ایجاد شود. اتصال با استفاده از پیج و مهره که ایجاد گلخانه ای پرتال می کند هزینه ای بیشتر از روش اتصال به وسیله جوش دارد اما نصب آسان و امکان تغییرات در سازه از مزایای آن است.
گلخانه با سازه فلزی
گلخانه‌های با سازه فلزی معمولا از جنس فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شوند و دارای سقف و دیواره‌های شیشه‌ای هستند که به راحتی قابل جابجایی و تنظیم هستند. این نوع گلخانه‌ها معمولا برای تولید محصولات در فضای بسته استفاده می‌شوند و به دلیل مقاومت و پایداری بالا، محبوبیت زیادی در بین کشاورزان دارند.
مزایا و معایب استفاده از گلخانه‌های با سازه فلزی چیست؟
یکی از مزایای استفاده از گلخانه‌های با سازه فلزی، قابلیت تنظیم دما و رطوبت محیط است که به رشد و پرورش بیولوژیکی محصولات کمک می‌کند. همچنین، این نوع گلخانه‌ها معمولا قابلیت حرکت و جابجایی دارند که به رشد بهتر محصولات کمک می‌کند. اما، برخی از معایب استفاده از گلخانه‌های با سازه فلزی عبارتند از هزینه‌های ساخت بالا، نیاز به تعمیرات و نگهداری مکرر، و احتمال تغییر رنگ و ظاهر سازه با گذشت زمان.
چگونه می‌توان هزینه‌های تعمیرات و نگهداری گلخانه‌های با سازه فلزی را کاهش داد؟
یکی از راه‌های کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری گلخانه‌های با سازه فلزی، استفاده از روش‌ها و مواد مقاوم در برابر زنگ زدگی و خوردگی است. همچنین، مراقبت دقیق از سازه و تعمیرات به موقع، می‌تواند از هزینه‌ها در آینده جلوگیری کند. همچنین، استفاده از محصولات مقاوم در برابر شرایط جوی مانند میله های ضدخوردگی نیز می‌تواند به کاهش هزینه‌ها کمک کند.
–
• سازه ی چوبی
اسکلت اصلی این گلخانه ها از چوب است که با پلاستیک پوشیده می شوند. این نوع از گلخانه سیستم گرمایی و تهویه مناسبی به دلیل ارتفاع کم ندارد و ارتفاع کم آن امکان کشت پیشرفته محصولاتی نظیر خیار و گوجه فرنگی را نخواهد داد. اما مزیتی که سازه ی نوع چوبی نسبت به نوع فلزی دارد قیمت پایین احداث هر واحد آن است. این گلخانه ها در مناطق روستایی و بیشتر به عنوان اولین تجربه و احداث گلخانه در مناطق با سطح رفاه پایین تر رواج دارند.
این سازه های چوبی به دلیل محدودیت هایی که دارد از نظر محیط داخلی پرورش گیاه نیز محدود می شود. این گلخانه ها دیگر توسعه نیافته اند و جایگاه خود را به سازه های مدرن و فلزی داده اند.
انواع سازه گلخانه کدامند؟
سازه‌های گلخانه می‌توانند به صورت متنوعی طراحی شوند، با توجه به نیازهای محیطی و کشاورزی. در اینجا، چند نمونه از مرسوم ترین سازه‌های گلخانه را بررسی می‌کنیم:
1. گلخانه‌های شیب‌دار: این نوع گلخانه‌ها دارای سقفی شیب‌دار هستند که برای استفاده بهینه از نور طبیعی و تهویه هوا طراحی شده‌اند. ساختار سقف شیب‌دار به صورت مثلثی، مستطیلی یا چند ظلعی (قوسی-گنبدی) می‌تواند باشد.
2. گلخانه‌های مسطح: این نوع گلخانه‌ها دارای سقف صاف و افقی هستند و به عنوان گلخانه‌های سنتی شناخته می‌شوند. طرح سازه مسطح به معنای استفاده کامل از انرژی نور خورشید است.
3. گلخانه‌های تونلی: این نوع گلخانه‌ها دارای ساختاری شبیه به تونل هستند که از لوازمی مانند قوس‌ها و تیرها ساخته می‌شوند. این سازه‌ها به صورت معمول بر روی محصولات کشاورزی کشیده می‌شوند و به عنوان گلخانه‌های موقتی استفاده می‌شوند.
4. گلخانه‌های هیدروپونیک: در این نوع گلخانه‌ها، محصولات در سیستم هیدروپونیک کشت می‌شوند، به این معنی که ریشه‌های گیاهان در آب حاوی محلول غذایی قرار دارند، بدون استفاده از خاک. سازه‌های گلخانه هیدروپونیک معمولاً دارای ساختارهایی هستند که به حمل و نقل آب و محلول غذایی مناسب کمک می‌کنند.
5. گلخانه‌های متحرک: این نوع گلخانه‌ها دارای ساختاری هستند که قابلیت حرکت و تغییر مکان را دارند. این سازه‌ها می‌توانند برای بهره‌برداری بهتر از نور خورشید یا تنظیم دما و تهویه هوا به مکان‌های مختلف جابجا شوند.
این فقط چند نوع معمول از سازه‌های گلخانه هستند و دیگر نوع‌ها و ترکیبات نیز وجود دارند که بسته به نیازها و شرایط کشاورزان قابل طراحی و ساخت هستند.
چه عواملی در انتخاب نوع سازه گلخانه تأثیر دارند؟
چندین عامل می‌تواند در انتخاب نوع سازه گلخانه تأثیرگذار باشد، از جمله نوع محصولات، شرایط جوی منطقه، هزینه‌های ساخت و نگهداری، و نیاز به تنظیمات خاص مانند رطوبت و دمای محیط. همچنین، انتخاب سازه مناسب برای گلخانه می‌تواند از شرایط محیطی مانند باد و باران تأثیر بپذیرد.
–
منبع: گروه صنعتی تیداپارس
تولید کننده ماشین آلات کشاورزی و تجهیزات گلخانه ای
با کارشناسان ما در ارتباط باشید:
09904823436
09904823437
09904823438
09904823439
