کاشت بذر در سینی: در گلخانه های تولید نشا، کاشت بذر در سینی کشت نشا به وسیله «بذرکار سینی نشا» (سیدر) که «کارنده اتوماتیک بذر» هم نامیده می شود، موجب افزایش سود و کاهش هزینه های تولید نشا شده و پایداری در تولید انبوه را برای گلخانه داران به دنبال دارد. استفاده از فن آوری و اصلاح شیوه های کشت باعث می شود تولید متوسط کشاورزان افزایش یابد.
روش های کشت بذر و تولید نشا
ایران طیف گسترده ای از شرایط اقلیمی و جغرافیایی دارد و به این ترتیب برای رشد انواع محصولات زراعی و باغی مناسب است. کشاورزان ایرانی با روی آوردن به استفاده از تکنولوژی می توانند تولیدات خود را افزایش داده و به سود حداکثری دست یابند.
بخش عمده ای از سطح زیر کشت سبزیجات با بذرهای هیبریدی کشت می شوند. این بذرها منجر به بازده بالاتر و کیفیت بهتر محصول می گردند. در عین حال نسبت به بذرهای معمولی، گران قیمت هستند. به همین دلیل دستیابی به حداکثر جوانه زنی بذرها و تولید نهال و نشای سالم بسیار اهمیت دارد. در بسیاری از سبزی جات و صیفی جات بهتر است مراحل اولیه رشد گیاه در خزانه سپری شود. این کار موجب جوانه زنی بهتر در بذر می گردد. به همین دلیل پس از کاشت بذر در سینی، آنها را به خزانه انتقال می دهند. بذور پس از طی نمودن دوره رشد اولیه و تبدیل شدن به یک نشای قوی و سالم، از خزانه به مزرعه یا گلخانه منتقل می گردند. چندین روش برای پرورش نشا وجود دارد. دو مورد از این روش ها عبارتند از:
الف) کاشت مستقیم بذر در زمین
روش کاشت مستقیم بذر در خاک یا بستر کشت یک روش سنتی است و دارای معایب زیر است:
- دوره رشد طولانیتر
- مصرف بیشتر آب و مواد مغذی
- میزان مصرف بذر بالاتر
- تراکم غیر یکنواخت گیاه
همچنین بذرها در معرض بیماری های ناشی از خاک، حشرات، آفات، پرندگان و شرایط نامساعد آب و هوایی مانند گرمای بیش از حد، یخ زدگی، باد، باران شدید و … قرار دارند. با توجه به این موارد جوانه زنی بذر و استقرار گیاه به طور کلی ضعیف است بنابراین استفاده از بذرهای هیبریدی برای کاشت مستقیم، غیر اقتصادی و پرهزینه است. راه حل رفع این مشکل روشی است که نشاها در محیط دیگری پرورش داده شوند و بعد در زمین اصلی نشاکاری شوند.
ب) کاشت بذر در سینی های کشت
کاشت بذر در سینی کشت (پلاگین) مزایای بسیاری دارد از جمله اینکه:
- وارد شدن حداقل خسارت های طبیعی به نشا
- مصرف کمتر آب در طی دوره کاشت
- کاهش شوک به نشا
- مرگ و میر کمتر گیاه
- کاهش هزینه های عملیاتی
- مصرف کمتر نهاده ها مانند کود و سم
- افزایش جوانه زنی و نرخ رشد
در روش کاشت بذر در سینی، ادامه رشد گیاه پس از نشاکاری در مزرعه و یا در گلخانه هم مزایایی دارد. دوره رشد و زمان ماندن در مزرعه کوتاهتر شده و موجب بهره برداری کارآمد از زمین های زراعی می گردد. بلوغ زودرس محصول و تولید طولانی مدت محصول به علت پایداری شیوه کشت، از دیگر مزایای این شیوه کاشت است. همچنین موجب استفاده بهینه از آب آبیاری و مدیریت بهتر علف های هرز می شود. به حفظ تراکم مطلوب گیاه کمک کرده و در هزینه بذر صرفه جویی می کند. از همه مهمتر این که به برنامه ریزی زمان کاشت کمک می کند تا از بروز بیماری ها، حمله حشرات و آفات تا حد ممکن جلوگیری شود و زمان برداشت محصول را طبق تقاضای بازار و قیمت ها برنامه ریزی کند.
نشاهایی که در سینی نشا رشد می کنند به دلیل رشد بدون بیماری و پرکاری دارای ریشه قویتر و سالمتر هستند. تکنیک پرورش نشا علاوه بر سود دهی به کشاورزان در زمینه تولید محصولات با ارزش اقتصادی بالا، به عنوان یک کار تولیدی – تجاری و با بازار مستقل به حساب می آید.
روش کاشت بذر در سینی های کشت چگونه است؟
1. روش کاشت دستی در سینی نشا:
در این روش کارگر هر سینی را باید از بستر کشت به طور یکنواخت و با تراکم مناسب پر کند که در عمل این یکنواختی میسر نمی شود. سپس کارگر هر بذر را باید به صورت تکی در هر واحد (سلول) سینی بکارد. این کار برای بذور ریز بسیار وقت گیر و دشوار است. در عین حال پرکردن یک سینی به طور کامل نیاز به تمرکز بالایی دارد و این کار را یکنواخت و سخت می کند. علاوه بر اثرات ارگونومیکی منفی بر روی بدن کارگر موجب کاهش دقت و کیفیت مطلوب عملیات کشت و هدر رفتن مقادیر زیادی بذر می شود. بدین دلیل که ممکن است شاهد کاشت دو یا سه بذر در یک سلول و یا ریزش بذرها و هدررفت آنها باشیم. این فقط مربوط به مرحله کاشت بذر است. پس از آن نوبت به آبیاری سینی می رسد که به دلیل دستی بودن این کار و عدم کنترل میزان دبی و فشار آب توسط کارگر ممکن است موجب جابجا شدن بذرها و یا قرار گیری آنها در عمق نامناسب خاک شود.
2. کاشت اتوماتیک بذر در سینی کاشت:
راه حل مشکل، استفاده ازدستگاههای اتوماتیک کارنده بذر است. اتوماسیون در کاشت بذر در کاهش هدررفت بذرهای پرهزینه و صرفه جویی در زمان لازم برای کاشت کمک خواهد کرد. به طور غیر مستقیم با به حداقل رساندن هزینه کارگری، بر کاهش هزینه تولید سبزیجات و صیفی جات تاثیرگذار خواهد بود. ماشین بذرکار سینی (سیدر) تیداپارس قادر است تمام مراحل عملیات کاشت، شامل موارد زیر را به صورت اتوماتیک و با دقت بسیار بالا انجام دهد:
- قرار دادن اتوماتیک سینی در ابتدای خط
- پر کردن سینی از بستر مناسب بذر
- ایجاد حفره بذر در هر سلول
- قرار دادن بذر به صورت تکی و با دقت بالا در بستر
- کنترل سینی جهت واکاری
- پوشاندن روی بذور با ضخامت و فشار ایده آل
- آبیاری سینی با فشار و دبی قابل تنظیم آب
- دسته کردن اتوماتیک سینی پس از اتمام کار
بدین ترتیب گلخانه های مدرن با استفاده از دستگاه بذرکار سینی (سیدر) تیداپارس می توانند به پرورش نشا با ارزش اقتصادی بالا و پایداری در تولید با اطمینان دست پیدا یابند.
نگارنده: واحد تحقیق و توسعه گروه صنعتی تیداپارس
ما را در شبکه های اجتماعی با نام TIDAPARS جستجو و دنبال کنید.
تلفن: 4- 34209120 – 026 و 3- 34090070 -026
واحد بازاریابی و فروش: 9- 09904823436
